4.20.2005

Ang Malawak na Karagatan

Karagatan, kung ipagkakaloob mo, ang sukat, ang asim, ang bunga
Ng iyong biyaya't kamatayan, sa akin,
Pipiliin ko ang iyong pahinga, ang hugis mong bakal,
Ang palabantay mong patlang ng hangin at dilim,
At ang lakas ng iyong dilang puti,
Na bumabasag at gumigiba ng mga haligi
Dinururog tungo sa iyong tumpak na kadalisayan.

Hindi ang huling pagharang, pinabigat ng tubig-dagat,
Na humahampas sa laot, at lumikha sa katahimikan ng buhangin, na
kumukubkob sa mundo,
Ngunit ang mga puwang ng dahas,
Ang hubad na kapangyarihan ng tubig,
Ang di-matinag na pag-iisa, siksik-liglig sa buhay.
Marahil ito ang Panahon, o ang sisidlang puno ng pagkilos, dalisay ang
pagiging isa,
Na di madampian ng kamatayan, ang malaman na luntian ng nangangalit na
kaganapan.

Tanging maalat na halik ang nanatili na lamang sa nalunod na bisig,
Na nagdilig: isang mainit na halimuyak
Ng mamasa-masang bulaklak, ang naiwan sa mga katawan ng tao. Ang iyong lakas
Ang nagbuo, sa pamamagitan ng di nagugol na patak,
Binuo, at umurong sa katahimikan.

Ang rumaragasang alon,
Balantok ng pagkakilanlan, bumasag ng mga balahibo,
ay isa lamang bula kapag luminaw,
at buo pa ring nagbalik sa kanyang pinagmulan.

Ang iyong lakas ay bumalik sa pinagmulan,
Ang mga bunot na sinala
Ay ang mga dinurog, hinablot, hinatid,
Na pinalayas ng iyong kasaganaan,
Lahat ng humuhugot ng buhay sa iyong mga sanga.

Lumalampas ang iyong hugis sa mga dinding,
Buhay, maindayog, tulad ng dibdib, binabalot
Ang isang nilalang, at kanyang paghinga,
Na ini-aangat sa nilalaman ng liwanag,
Mga kapatagang lampas pa sa mga alon
Ang nagbuo ng hubad na mukha ng lupa.

Pinunuan mo ang iyong tunay na sarili ng kalamnan.
Umaapaw ka sa katahimikan.

Nanginig ang sisidlan sa iyong alat at tamis,
Ang pandaigdigang yungib ng mga tubig,
At walang nawala sa iyo, tulad ng mapanglaw na yungib, o ang look ng
isang burol,
Yaong hungkag na mga lupain, hudyat, balat,
Na nagbabantay ng sugatang hangin.

Ang mga talutot mong tumitibok sa lupa,
Pinanginginig ang tubigan mong ani,
Ang bulang pinalapot ng iyong panganib,
Na pinapintig at dinudumog ng mga isda
At ang sinulid lamang ng lambat ang nag-angat
Ng patay na kidlat ng kaliskis,
Isang sugatang munti, sa puwang
Ng iyong babasaging kaganapan.



4.19.2005

Nang mawala ako sa gubat, pumutol ako ng sanga

Nang mawala ako sa gubat, pumutol ako ng sanga
At sa uhaw ko’y idinampi ko ito sa aking labi:
Marahil ay ang hikbi ng ulan,
Isang warak na kampana, o basag na puso.

Dumating sa akin, mula sa kalayuan,
Nakakubli’t itinago ng lupa,
Isang sigaw, ginapi ng walang-katapusang taglagas,
Ng mga kinubling hamog sa mga maaninong dahon.

Ngunit nang magising ako sa aking panaginip,
Umawit ang sangang iyon sa ilalim ng aking dila,
At pumailanlang sa aking isipan ang kanyang samyo

Para bang hinalughog ako ng mga ugat kong tinalikuran, ang mga nawalay na alaala ng aking kabataan,
at pinigilan ako, sinugatan ng pumailanlang na halimuyak

4.18.2005

Pabula ng Sirena’t mga Lasing

Nandoon lahat ng mga lalaking iyon
Ng dumating siyang hubad.
Nag-iinuman sila: nagsimula silang dumura.
Kagagaling lang niya sa ilog, wala siyang alam.
Isa siyang sirenang naligaw.
Kumapit ang mga panglalait sa kanyang balat.
Nilunod ng kahalayan ang kanyang dibdib.
Dahil di niya alam ang luha, hindi siya lumuha.
Dahil di niya alam ang damit, hindi siya nanamit.
Pinagpapaso siya ng upos ng sigarilyo
At napahalakhak sila sa loob ng bahay-inuman,
Hindi siya nagsalita dahil wala siyang wika.
Kulay ng nawalay na pag-ibig ang kanyang mga mata,
Mga bisig niya's gawa sa topaz.
Tahimik na gumalaw ang kanyang mga labi sa ilalim ng liwanag,
At bigla'y umalis siya sa silid na iyon,
Kumikinang na parang puting batong naulanan,
At walang palingon-lingo'y lumangoy siyang muli,
lumangoy tungo sa kawalan, lumangoy tungo sa kamatayan.

Sinong nagnasa sa isa’t isa tulad natin

Sinong nagnasa sa isa't isa tulad natin? Hanapin natin ang mga abo ng
mga pusong nagliyab,
At sa pook na iyon ay pagdampian ang ating mga labi
Hanggang ang mga bulaklak ay umusbong doon.

Mahalin natin ang Pagnanasang lumamon ng sariling bunga at nailibing,
katangian at kapangyarihan, sa lupa:
Tayo ang tagapagpatuloy na liwanag,
Ang di-mawaksi't marupok na butil.

Ang Pagnanasang iyon, nilibing sa lamig ng panahon,
Ng niyebe't tagsibol, kawalan at taglagas,
Ay inilawan ang panibagong liwanag ng bunga,
Na ininlantad ng kasariwaan ang mahiwagang sugat,
Tulad ng lumang Pagnanasa na naglalakbay ng tahimik
Sa ilalim ng walang hanggan bibig.

Maisusulat ko ang pinakamalungkot na tula ngayong gabi

Maisusulat ko ang pinakamalungkot na tula ngayong gabi
Katulad nito: ang gabi’y hinati
Nanginig sila, bughaw, iyong mga bituin, sa kalayuan, umiihip ang hangin ng gabi at humuhuni

Maisusulat ko ang pinakamalungkot na tula ngayong gabi.
Mahal ko siya, minsa’y mahal niya ako.

Sa gabing tulad nito’y akap-akap ko siya,
At aking hinalikan sa ilalim ng walang-katapusang langit.

Minahal niya ako, at minsa’y minahal ko siya.
Paano ko hindi iibigin ang kanyang tahimik na mga mata.

Maisusulat ko ang pinakamalungkot na tula ngayong gabi.
Pagkat wala siya sa akin, at nawala ko siyang muli.

Pakinggan ang malawag na gabi, lalong pinalawak ng kanyang kawalan,
Tulad ng damo’y pinahamog ang kaluluwa.

Ano ngayong kung hindi ko siya mapanatili.
Ang gabi’y hinati at wala siya sa akin.

Iyon lang. Sa malayo’y may umawit. Sa malayo,
Hindi matatahimik ang aking kaluluwa sa kanyang pagkawala.

Wari’y maabot siya, hinahabol siya ng aking paningin.
Hinahanap siya ng aking puso: wala siya sa akin.

Ang gabing iyon ay pinaputla, sa iisang sanga,
Kami, mula ng oras na iyon, ay di na magkatulad.

Hindi ko siya mahal, tiyak iyon, ngunit iniibig ko siya.

Muli, irog, ay pinawi ng liwanag

Muli, irog, ay pinawi ng liwanag
Ang hanapbuhay, ang mga gulong, liyab, pagkabagot at pamamaalam,
At binigay natin ang sumasayaw na trigo,
Ang trigong hinablot ng tanghali mula sa lupa’t liwanag
Nag-iisa ang buwan sa gitna ng pahina
Pinagtitibay ang pundasyon ng langit,
At binawi ng silid ang kabagalan ng ginto,
At ang mga kamay mo’y nagparoo’t parito sa paghahanda ng dilim

O irog, o gabi.
O kupolang kinubkob ng ilog
Ng di madurog na tubig sa anino ng langit,
Na nagtaas at lumunod sa kanyang mga mata,

Hanggang sa tayo na lamang ang dilim
Isang baso kung saan nahulog ang abo ng kalangitan
Isang patak sa agos ng isang malawak, mabagal na ilog.

(Salin ng Cien Sonetos de Amor ni Neruda)

4.17.2005

Ang Muling Pagbabalik

Pumaimbulog ang buhawi
Hindi marinig ng lawin ang kanyang amo
Lahat ay bumabagsak;
Hindi makayang hanguin ng gitna
Anarkiya’y kumawala
Kulay dugo ang along umalpas
At ang lahat ng dako’y
Nilunod ng ritwal ng kawalang-malay;
Hinubaran ng pagpapasiya ang pinakamagaling
Habang ang pinakamasama’y tigib ng nasa.

.

Marahil ay nalalapit na ang liwanag
Marahil ay malapit na ang muling pagbabalik.

Ang muling pagbabalik!
Itong kataga’y kailan ko lang nabanggit
Nang ang isang kakilakilabot na panginorin
Mula sa Spiritus Mundi
Ang bumagabag sa aking paningin:
Sa mga disyerto’y isang may ulong tao’t katawang leon
Nanlilisik ang mata’t
Dahan-dahang humahakbang
Habang sa dako pa roo’y
Aninag ang mga anino ng malulupit na buwitre.
Muling namayani ang dilim; ngunit ngayo’y alam kong
Ang dalawampung siglo ng pag-idlip
Ay ginambala ng bangungot sa duyan,
At anong halimaw na ang kapanahuna’y dumating
Ang naglalakbay tungong bethlehem upang isilang?

(salin ng The Second Coming ni W. B. Yeats)